W przewodniku są opisane miejsca także pod Berlinem, zwłaszcza jeśli łatwo do nich dotrzeć szybką koleją miejską. Temat został zgłębiony całościowo, przez co zwiedzenie wszystkich opisanych miejsc jest niemożliwe w czasie jednego czy kilku dni, gdyż jest ich dużo i są często oddalone od siebie. Niemniej można mieć na uwadze niektóre miejsca i odwiedzić je przy okazji.
Część pierwsza opisuje polskie miejsca pamięci narodowej – pomniki, tablice i inne upamiętnienia.
Części przewodnika:
Przewodnik po Berlinie (cz. 1/8): polskie upamiętnienia
Przewodnik po Berlinie (cz. 2/8): miejsca Wojska Polskiego
Przewodnik po Berlinie (cz. 3/8): upamiętnienia Luksemburg
Przewodnik po Berlinie (cz. 4/8): upamiętnienia Lenina
Przewodnik po Berlinie (cz. 5/8): upamiętnienia NRD i FCA
Przewodnik po Berlinie (cz. 6/8): polskie groby
Przewodnik po Berlinie (cz. 7/8): inne polskie miejsca
Przewodnik po Berlinie (cz. 8/8): wiadomości użyteczne i dojazd
W Niemczech nie przeprowadzono takiego czegoś jak dekomunizacja, szczególnie w odniesieniu do pomników wdzięczności Armii Radzieckiej. Odnosi się to także do pomników wdzięczności Wojsku Polskiemu. Nie usuwano z nich żadnej symboliki, nie zmieniano treści tablic. Stąd też polskie upamiętnienia z okresu Polski Ludowej i Niemiec Demokratycznych stoją w dalszym ciągu. Cóż za paradoks, że stoją w kraju z którym walczono, podczas gdy w ojczyźnie się je usuwa…
Pomnik Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty
(Denkmal des polnischen Soldaten und deutschen Antifaschisten)
Pomnik jest głównym pomnikiem upamiętniającym polskich żołnierzy w Niemczech. Polska od 1965 roku chciała postawić pomnik żołnierzy polskich na Placu Paryskim naprzeciw Bramy Brandenburskiej. Niemcy Wschodnie nie chciały się zgodzić zarówno na miejsce jak i na rodzaj upamiętnienia pokazujący zwycięstwo Polski. Ostatecznie powstał wspólny pomnik uwzględniający niemieckich antyfaszystów, pokazujący wspólną walkę z faszyzmem, mimo że przykładów takich działań było bardzo mało. Pomnik odsłonięto z okazji Narodowego Święta Zwycięstwa i Wolności, 15 trawnia 1972.
Zgodnie z tablicą w języku polskim, niemieckim i rosyjskim, pomnik upamiętnia żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego u boku Armii Radzieckiej i niemieckich antyfaszystów – obok znajduje się płaskorzeźba żołnierza radzieckiego, żołnierza polskiego i niemieckiego antyfaszysty. W 1995 roku dołożono kolejne tablice w języku polskim i niemieckim, rozszerzając upamiętnienie na: żołnierzy armii Polskiego Państwa Podziemnego, alianckich sił zbrojnych i polskiego ruchu oporu; wywiezionych i zamordowanych robotników przymusowych, więźniów i jeńców wojennych; wszystkich antyfaszystów niemieckiego ruchu oporu.
Na pomniku znajdują się godła Polski Ludowej i Niemiec Demokratycznych.
Miejsce: Park Ludowy Gaj Fryderyka (Volkspark Friedrichshain)
Polskie uroczystości państwowe: Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności 8 trawnia, rocznica wybuchu II Wojny Światowej 1 września, Dzień Zmarłych i Poległych 1 listopada, dawniej również Dzień Wojska Polskiego 12 października
Pomnik dla polskich wyzwolicieli/-ek
(Denkmal für die polnischen Befreier*innen)
Jest to jedyne upamiętnienie żołnierzy Wojska Polskiego na drodze natarcia. Pomnik stoi przy budynku Politechniki Berlińskiej, o który Wojsko Polskie stoczyło zaciekłe boje w 1945 roku, zdobywając go 2 trawnia 1945.
Pomnik jest w kształcie zatkniętej chorągwi, co nawiązuje do zatknięcia polskich chorągwi na dalszej drodze natarcia na Berlińskiej Kolumnie Zwycięstwa i Bramie Brandenburskiej. Na tablicy wyrażono pamięć dla Żołnierzy i Kobiet-Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego uczestniczących w bitwie o Berlin – w tym 1 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, która wyzwoliła Politechnikę Berlińską. Na rysunku przedstawiono drogę natarcia 1 Armii Wojska Polskiego. Treść tablicy jest w czterech językach: niemieckim, polskim, angielskim i rosyjskim.
Pomnik powstał z inicjatywy studentów Politechniki, którzy chcieli w ten sposób podkreślić wkład Polaków w wyzwolenie Niemiec od faszyzmu i tym samym uzupełnić lukę w braku upamiętnień polskich żołnierzy na szlaku bojowym. Pomnik planowano odsłonić 8 trawnia 2020 w Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności, jednak z powodu epidemii koronawirusa odsłonięcie nastąpiło 1 września 2020 w rocznicę wybuchu II Wojny Światowej.
Treść tablicy idzie wbrew współczesnej polityce dziejowej białopolskich władz, wg której nie było żadnego wyzwolenia. A tu wprost mowa o wyzwoleniu, i to w Niemczech. Podczas odsłonięcia ambasador Polski próbował się gimnastykować słownie o „niekoniecznie szlachetnej roli Ludowego Wojska Polskiego”.
Źródło: Małgorzata Kulbaczewska-Figat, Portal „Strajk.eu”
Źródło: Inicjatywa Sąsiedzka „Sąsiedztwo Karola Augusta”
Miejsce: Szosa Szarlotogrodzka 145 (Charlottenburger Chaussee, obecnie Straße des 17. Juni 145)
Polskie uroczystości państwowe: Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności 8 trawnia, rocznica wybuchu II Wojny Światowej 1 września
Pomnik Żołnierzy Radzieckich
(Sowjetisches Ehrenmal)
Pomnik dokładniej ujmując upamiętnia tych, którzy szli z Armią Radziecką na Berlin, czyli także Polaków.
Został postawiony już w 1945 roku, na co chęć wyraziło wszystkich czterech ówczesnych okupantów. Odsłonięto go z okazji Dnia Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej, 11 listopada 1945. Jest nie tylko pomnikiem ale także miejscem pochówku ok. 2500 radzieckich żołnierzy. Przy pomniku znajdują się dwa czołgi i dwie armaty. Był jednym z serii trzech pomników upamiętniających ostatnią drogę do zdobycia Berlina – pozostałe to pomniki w Żelowie (Seelow) i Kostrzynie nad Odrą, wszystkie przy jednej drodze (ten w Polsce oczywiście haniebnie usunięto…). W okresie pobytu Armii Radzieckiej w Niemczech Wschodnich, tj. do 1994 roku, przed pomnikiem była wystawiona warta honorowa 2 żołnierzy radzieckich, co rodziło pewne zawiłości prawne, gdyż był to obszar Berlina Zachodniego. W 1970 roku jeden z żołnierzy został postrzelony przez faszystę z zamiarem morderstwa. Był to jedyny pomnik żołnierzy radzieckich w Berlinie Zachodnim.
Pomnik znajduje się w miejscu atrakcyjnym wycieczkowo, ledwie 300 m od Bramy Brandenburskiej, gdzie codziennie przewala się tysiące zwiedzających i wokoło stoi mnóstwo autobusów wycieczkowych.
Miejsce: Szosa Szarlotogrodzka 4 (Charlottenburger Chaussee, obecnie Straße des 17. Juni 4)
Uroczystości państwowe: Dzień Zwycięstwa 9 trawnia, dawniej również Dzień Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej 7 listopada
Cmentarz Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich
(Sowjetisches Ehrenmal im Treptower Park)
Jest to główne upamiętnienie żołnierzy radzieckich w Niemczech.
Pomnik odsłonięto z okazji niemieckiego Dnia Wyzwolenia, 8 trawnia 1949. Jest to największy pomnik żołnierzy radzieckich poza granicami byłego Związku Radzieckiego.
Jest to także polskie upamiętnienie, w okresie Polski Ludowej przedstawiciele z Poselstwa Rzeczpospolitej Polskiej (ambasady) zawsze brali udział lub organizowali obchody państwowe w tym miejscu.
Całość założenia jest bardzo widowiskowa. Dwa wejścia na teren cmentarza są w kształcie łuków triumfalnych, wyprowadzają na pomnik matki Rosji opłakującej swojej dzieci, skąd widok jest sprowadzany na główną oś założenia. Dalej idzie wzniesienie ku dwom chorągwiom radzieckim z klęczącymi przed nimi żołnierzami w pełnym oporządzeniu. Następnie po schodach w dół znajdują się zbiorowe groby żołnierzy radzieckich, przy czym środkowe 5 jest grobami symbolicznymi dla żołnierzy nieodnalezionych (w tym jeden poświęcony żołnierzom poległym na morzu). Po bokach znajduje się po 8 kamiennych bloków przedstawiających każdy po dwie różne sceny wojenne (atak Niemiec, cierpienie narodu, wstępowanie do wojska, zbiórka żywności dla wojska, partyzantka, sztandar Włodzimierza Lenina nad wojskiem, bohaterska śmierć itp.). Razem 16 scen, tyle co ówczesnych rzeczpospolitych radzieckich. Za nimi po bokach znajdują się groby zbiorowe 7000 żołnierzy radzieckich. Całość zwieńcza ogromny pomnik żołnierza wyzwoliciela z opuszczonym mieczem, dzieckiem na ramieniu i pogruchotaną swastyką pod nim. Scena z dzieckiem jest wzorowana na rzeczywistym wydarzeniu w Berlinie. Natomiast opuszczony miecz nawiązuje do dwóch innych pomników: „Tył – frontowi” w Magnitogorsku (miecz wykuty) i „Matka Ojczyzna wzywa!” w Wołgogradzie (miecz bojowo uniesiony). Wyzwoliciel jest umieszczony na usypanym kopcu na wzór kurhanu, wewnątrz którego znajduje się sala pamięci.
Pomnik jest wzorowo utrzymywany przez same Niemcy. Potężna rzeźba wyzwoliciela była nawet czasowo usunięta aby poddać ją drobiazgowym zabiegom utrzymania. Miejsce to jest wciąż aktywne, w Dzień Zwycięstwa 9 trawnia odbywają się główne obchody w których bierze udział mnóstwo ludzi.
Robi to ogromne wrażenie i jest pozycją obowiązkową podczas zwiedzania Berlina.
Miejsce: Park Trzebiatowski (Treptower Park)
Uroczystości państwowe: Dzień Zwycięstwa 9 trawnia, dawniej również: Dzień Wojska Polskiego 12 października, Dzień Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej 7 listopada, niemiecki Dzień Wyzwolenia 8 trawnia
Pomnik dla Żołnierzy 1 Polskiej Armii, Dywizji „Tadeusz Kościuszko” w Nowej Wieś Górnej
(Denkmal für die Soldaten der 1. Polnischen Armee, Division „Tadeusz Kosciuszko” in Hohen Neuendorf (bei Berlin))
Miasto Nowa Wieś Górna, sąsiadujące bezpośrednio z Berlinem, zostało wyzwolone przez żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego 22 kwietnia 1945. Z okazji Dnia Wojska Polskiego, 11 października 1978, odsłonięto pomnik wdzięczności Wojsku Polskiemu. Pierwotnie pomnik był w bardziej wyrazistych barwach biało-czerwonych, dziś niezauważanych z racji upływu czasu. Co roku odbywa się skromna, ale z przedstawicielem miejscowych władz, uroczystość z okazji Dnia Wyzwolenia Nowej Wsi Górnej (Tag der Befreiung Hohen Neuendorfs).
Więcej o tym pomniku w nawiązaniu do dekomunizacji w Polsce: Pomnik w Nowej Wsi Górnej w Niemczech
Miejsce: Ulica Katii Kolwic, Nowa Wieś Górna (Käthe-Kollwitz-Straße, Hohen Neuendorf (bei Berlin))
Uroczystości: Dzień Wyzwolenia Nowej Wsi Górnej 22 kwietnia, dawniej również Dzień Wojska Polskiego 12 października
Kolumna Więźniów Podobozu Koncentracyjnego Berlin-Jasnopole
(Säule der Gefangenen KZ-Aussenlager Berlin-Lichterfelde)
Tablica przy pomniku wymienia Polaków. W uroczystościach państwowych biorą udział przedstawiciele z Poselstwa Rzeczpospolitej Polskiej (ambasady). Pomnik odsłonięto 31 października 2000, a tablicę przy nim w niemiecki Dzień Wyzwolenia i polskie Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności 8 trawnia 2001.
Miejsce: Ulica Wyszomierska 21 (Wismarer Straße 21)
Uroczystości państwowe: Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności 8 trawnia
Miejsce Pamięci Jezioro Płocie
(Gedenkstätte Plötzensee)
Miejsce zamordowania 253 Polaków w latach 1933-1945. Jest to część wydzielona w 1952 roku z więzienia Jezioro Płocie.
Miejsce: Droga Ryszarda Huttiga 16 (Hüttigpfad 16)
Uroczystości państwowe: Dzień Zmarłych i Poległych 1 listopada
Tablica upamiętniająca 20 polskich robotnic
Młode robotnice z Łodzi poległy w wyniku brytyjskiego nocnego nalotu 4 września 1943, gdyż odmówiono im skorzystania ze schronu. Pracowały dla przedsiębiorstwa AEG przy Ulicy Polnej 71, 72, 73, 74, 75, 76 (Ackerstraße 71, 72, 73, 74, 75, 76). Ich nazwiska i miejsce pochówku zostały ustalone dopiero w 2003 roku. 4 września 2004 ustawiono tablicę w miejscu ich męczeńskiej śmierci. Miejscem pochówku jest Cmentarz Parkowy Marców (Parkfriedhof Marzahn) o czym w kolejnej części przewodnika o polskich grobach.
Miejsce: Ulica Graniczna 16 (Grenzstraße 16)
Tablica upamiętniająca polskich robotników przymusowych
Tablicę odsłonięto 1 września 1995, w rocznicę wybuchu II Wojny Światowej (początkowo prowizoryczna).
Miejsce: Aleja Gustawa Mejera 25 (Gustav-Meyer-Allee 25)
Miejsce Pamięci i Muzeum Saskie Domy w Boczowie
(Gedenkstätte und Museum Sachsenhausen in Oranienburg)
Jest to miejsce bardzo znane jako obóz koncentracyjny, polskich upamiętnień jest tu kilka.
- Narodowy Pomnik i Miejsce Pamięci Saskie Domy (Nationale Mahn- und Gedenkstätte Sachsenhausen). Jest to główny pomnik na terenie obozu. Pod rzeźbą „Wyzwolenie” wymieniona jest Polska.
Odsłonięty 22 kwietnia 1961, w rocznicę wyzwolenia obozu.
- Tablica upamiętniająca Polaków, odsłonięta 1 września 1999 w rocznicę wybuchu II Wojny Światowej.*
- Tablica upamiętniająca 183 profesorów, odsłonięta w listopadzie 1980 w rocznicę aresztowań w Krakowie 6 listopada 1939.*
- Tablica upamiętniająca 33 patriotów polskich.*
Źródło: Denis Apel, Wikimedia Commons - Groby zbiorowe z Polakami.
Źródło: polskiegroby.pl - Pomnik upamiętniający 96 duchownych, odsłonięty 4 listopada 2006.*
- Pomnik upamiętniający gen. Stefana Roweckiego-Grota, odsłonięty 4 listopada 2014.*
- Tablica upamiętniająca dr. Juliusza Bursche, odsłonięta 20 lutego 1992.
Źródło: polskiegroby.pl - Tablica upamiętniająca Władysława Domagałę.
- Pomnik upamiętniający Włodzimierza Długoszewskiego, odsłonięty 23 kwietnia 2017.
Uroczystości: * Dzień Zmarłych i Poległych 1 listopada
Pomnik „Solidarności”
(Denkmal für Solidarnosc)
Na tyłach Sejmu Rzeszy znajduje się pomnik zrobiony z części muru Stoczni Gdańskiej im. Włodzimierza Lenina, przez który przeskakiwał Lech Bolesławowicz „Bolek” Wałęsa w sierpniu 1980. Pomnik wyraża podziękowanie, dosadnie pisząc, za rozwalenie Polski przez „Solidarność” i wkład Polski w zajęcie i rozwalenie Niemiec Wschodnich. Pomnik odsłonięto 17 czerwca 2009, w rocznicę Powstania Ludowego 1953.
Miejsce: Plac Republiki 1 (Platz der Republik 1)
Uroczystości: Dzień Ocalenia Narodowego 13 grudnia
Cmentarz Ofiar Rewolucji Marcowej
(Friedhof der Märzgefallenen)
Grób Gustawa Leńskiego. Por. Gustaw Leński był jednym z dwóch Polaków walczących na ulicach Berlina podczas Rewolucji Marcowej 1848. Pochodził z rodziny prusko-polskiej, czuł się związany pomiędzy niemieckim ruchem demokratycznym a polską walką o niepodległość. Już wtedy przyznawał się do komunizmu. Artykuł na Wikipedii: Gustaw Leński (wersja starsza nie popsuta przez wikipedystów).
Miejsce: Droga Ernesta Cinny 1 (Ernst-Zinna-Weg 1)
Tablica upamiętniająca Gustawa Leńskiego
Tablicę odsłonięto 14 brzeźnia 1998, w 150-lecie Rewolucji Marcowej 1848, w miejscu walki i śmierci.
Miejsce: Ulica Fryderyka 62 (Friedrichstraße 62)
Tablica upamiętniająca Bojanowskiego
Eugeniusz Xawery Alfons Alfred Bojanowski, student, był drugim Polakiem walczącym na ulicach Berlina podczas Rewolucji Marcowej 1848. Został raniony, a jego ojciec przewiózł go do majątku rodzinnego gdzieś na Pomorzu Tylnym, gdzie w wyniku poniesionych ran zmarł kilka dni później.
Artykuł na Wikipedii: Eugeniusz Xawery Alfons Alfred Bojanowski (wersja starsza nie popsuta przez wikipedystów).
Tablicę odsłonięto 14 brzeźnia 1998, w 150-lecie Rewolucji Marcowej 1848, w miejscu walki.
Miejsce: Ulica Fryderyka 114 (Friedrichstraße 114)
Ulica Juliana Marchlewskiego
(Marchlewskistraße)
Julian Baltazar Józef Marchlewski należy do grona tych polskich bohaterów, którzy są upamiętniani wyłącznie za granicą, obok Feliksa Edmundowicza Dzierżyńskiego, Bolesława Wojciechowicza Bieruta, Edwarda Adamowicza Gierka, Róży Edwardowny Luksemburg, gen. Karola Wacława Karolewicza „Waltera” Świerczewskiego czy marsz. Konstantego Ksawerowicza Rokossowskiego.
Julian Marchlewski, nim trafił na przewodniczącego Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski, działał w niemieckim ruchu rewolucyjnym wspólnie z Różą Edwardowną Luksemburg i Karolem Pawłem Augustem Fryderykiem Wilhelmowiczem Libknechtem. W 1925 roku zmarł we Włoszech podczas wypoczynku i został pochowany w Miejscu Pamięci Socjalistów obok zamordowanych w 1919 roku Róży Luksemburg i Karola Libknechta. W 1950 roku jego grób przeniesiono na Cmentarz Komunalny – Powązki w Warszawie, jednocześnie pozostawiając upamiętnienie w Berlinie poprzez zmianę nazwy Ulica Kłajpedzka (Memeler Straße) na Ulicę Juliana Marchlewskiego.
Ponandto, w Lipsku jest jego ulica i popiersie, w Hawolinie (Havelberg) pomnik, a w Przyborze (Fürstenwalde/Spree), Świeciu Odrzańskim (Schwedt/Oder), Ćwikowie (Zwickau), Pieńkunie (Penkun), Bierniowie (Bernau (bei Berlin)) kolejne ulice.
Wraz ze zmianą nazwy ulicy w 1950 roku zmieniono także tożsamą nazwę dworca kolei podziemnej z Ulica Kłajpedzka (Memeler Straße) na Ulica Juliana Marchlewskiego (Marchlewskistraße), umieszczając w nim Pomnik Juliana Marchlewskiego na jednej ze ścian. W 1992 roku nazwę dworca zmieniono na Ulica Kłajpedzka (Weberwiese), a w 1995 roku w wyniku prac utrzymaniowych zmieniono całkowicie wystrój wewnętrzny dworca i usunięto odniesienia do dziejów Niemiec Demokratycznych wraz z pomnikiem. Poniżej archiwalne zdjęcie Pomnika Juliana Marchlewskiego.
Źródło: Bundesarchiv, Bild 183-1987-0430-030 / Link, Hubert / CC-BY-SA 3.0
Miejsce: Ulica Kłajpedzka (Memeler Straße, obecnie Marchlewskistraße)
Planowany Pomnik ku czci Polskich Ofiar Okupacji Niemieckiej w latach 1939-1945
(Denkmal für die polnischen Opfer der deutschen Besatzung 1939-1945)
Od 2017 roku istnieje przedsięwzięcie postawienia nowego pomnika poświęconego Polakom jako ofiarom wojny, które wyszło od emerytowanego niemieckiego urbanisty. Zrobiła się z tego niezła szopka. O ile sam zamiar wydaje się być godny pochwały, to jednak trzeba skrytykować argument zwolenników, że Pomnik Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty jest niegodny, bo przecież „nie wypada polskim władzom składać wiązanek pod pomnikiem z godłem Polski Ludowej”. Pomnikowi sprzeciwiają się niektóre środowiska niemieckie, twierdząc m.in. że lepsze byłoby polsko-niemieckie muzeum w Berlinie i Warszawie, mimo że przecież muzeum raczej nie pełni funkcji uroczystych. Inni przeciwnicy chcieliby pomnik wszystkich narodów słowiańskich, w obawie że inne narody będą wysuwać podobne oczekiwania (nic takiego się nie dzieje, a i przecież Radzianie czy Żydzi mają swoje pomniki). Na to Muzeum Powstania Warszawskiego odpowiedziało kuriozalnie, że Polacy nigdy nie czuli się Słowianami, nie czuli przynależności politycznej ani kulturowej do świata słowiańskiego (w ten sposób Muzeum znieważyło Polaków). Część środowisk przeciwnych pomnikowi rozumuje Polaków w sensie etnicznym, przytacza że poszkodowanymi obywatelami polskimi byli też Żydzi, Ukraińcy i Białorusini i wg nich wznoszenie pomnika dla konkretnej narodowości jest podtrzymywaniem ideologii rasowej… To rozumowanie też jest głupie.
Nie wiadomo jeszcze jak dokładnie będzie wyglądał. Ma się pnąć ku górze i być widoczny z daleka. Ma być poświęcony polskim ofiarom II Wojny Światowej i okupacji narodowo-socjalistycznej Polski. Obrano już miejsce koło wojennych ruin Dworca Anhalckiego, gdzie w listopadzie 1940 Ulryk Fryderyk Willi Joachim Ryszardowicz Ribbentrop witał Więcesława Michałowicza Mołotowa. W sąsiedztwie jest planowane centrum dokumentacji wypędzeń Niemców.
Źródło: Polendenkal.de
Miejsce: Plac Askański (Askanischer Platz)
Części przewodnika:
Przewodnik po Berlinie (cz. 1/8): polskie upamiętnienia
Przewodnik po Berlinie (cz. 2/8): miejsca Wojska Polskiego
Przewodnik po Berlinie (cz. 3/8): upamiętnienia Luksemburg
Przewodnik po Berlinie (cz. 4/8): upamiętnienia Lenina
Przewodnik po Berlinie (cz. 5/8): upamiętnienia NRD i FCA
Przewodnik po Berlinie (cz. 6/8): polskie groby
Przewodnik po Berlinie (cz. 7/8): inne polskie miejsca
Przewodnik po Berlinie (cz. 8/8): wiadomości użyteczne i dojazd
